191. Ёлғон қасам ичишнинг ёмонлиги

عَن ابْنِ مَسْعُودٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ «مَنْ حَلَفَ عَلَى مَالِ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِغَيْرِ حَقِّهِ لَقِيَ اللَّهَ وَهُوَ عَلَيْهِ غَضْبَانُ» قَالَ عَبْدُ اللَّهِ ثُمَّ قَرَأَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِصْدَاقَهُ مِنْ كِتَابِ اللَّهِ (إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللّهِ وَأَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلاً أُوْلَـئِكَ لاَ خَلاَقَ لَهُمْ فِي الآخِرَةِ وَلاَ يُكَلِّمُهُمُ اللّهُ وَلاَ يَنظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلاَ يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ) (متفق عليه).

Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Ким мусулмон кишининг моли зиёнига ноҳақ қасам ичса, Аллоҳ таолога Унинг ғазабига дучор бўлган ҳолда йўлиқади». Сўнг Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бунинг тасдиғини Аллоҳ азза ва жалланинг Китобидан ўқидилар: «Аллоҳга берган аҳд-паймон ва қасамларини озгина қийматга сотиб юборадиган кимсалар учун охиратда ҳеч қандай насиба йўқдир. Қиёмат Кунида Аллоҳ уларга сўз қотмайди, раҳмат назари билан боқмайди ва гуноҳларидан покламайди. Улар учун аламли азоб бордир» (Оли Имрон: 77). (Муттафақун алайҳ).

عَنْ أَبِي أُمَامَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «مَنْ اقْتَطَعَ حَقَّ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِيَمِينِهِ فَقَدْ أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ النَّارَ وَحَرَّمَ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ» فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ وَإِنْ كَانَ شَيْئًا يَسِيرًا يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «وَإِنْ قَضِيبًا مِنْ أَرَاكٍ» (أخرجه مسلم).

Абу Умома ал-Ҳорисий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Ким қасами билан бир мусулмон кишининг ҳаққини тортиб олса, Аллоҳ унга дўзахни вожиб қилиб, жаннатни ҳаром қилади». Шунда бир киши: «Озгина нарса бўлса ҳамми, ё Расулуллоҳ?», деб сўради. «Арок ( мисвок дарахти)нинг новдаси бўлса ҳам!», деб жавоб бердилар (Имом Муслим ривояти).

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو رضي الله عنهما عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «الْكَبَائِرُ الأشْرَاكُ بِاللَّهِ وَعُقُوقُ الْوَالِدَيْنِ وَقَتْلُ النَّفْسِ وَالْيَمِينُ الْغَمُوسُ» (رواه البخاري)

Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Гуноҳи кабиралар: Аллоҳга ширк келтириш, ота-онага оқ бўлиш, одам ўлдириш ва ёлғон қасам ичишдир» (Имом Бухорий ривояти).

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا قَالَ جَاءَ أَعْرَابِيٌّ إِلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا الْكَبَائِرُ؟ قَالَ: «الإِشْرَاكُ بِاللَّهِ» قَالَ ثُمَّ مَاذَا؟ قَالَ: «ثُمَّ عُقُوقُ الْوَالِدَيْنِ» قَالَ ثُمَّ مَاذَا؟: «قَالَ الْيَمِينُ الْغَمُوسُ» قُلْتُ وَمَا الْيَمِينُ الْغَمُوسُ؟ قَالَ: «الَّذِي يَقْتَطِعُ مَالَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ هُوَ فِيهَا كَاذِبٌ» (رواه البخاري).

Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: Бир аъробий Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳузурларига келиб: «Ё Расулуллоҳ, гуноҳи кабиралар нималар?» деб сўради. «Аллоҳга ширк келтириш», дедилар. «Кейин-чи?», деди. «Кейин ота-онага оқ бўлиш», дедилар. «Кейин-чи?», деди. «Ёлғон қасам», дедилар. «Ёлғон қасам нима?», деди. «Ёлғондан қасам ичиб мусулмон кишининг молини тортиб олиш», дедилар (Имом Бухорий ривояти).

Шарҳ:

Аллоҳга қасам ичишнинг ҳурмати бор, Аллоҳ таоло буни жуда қаттиқ санайди. Чунки, у ҳақ-ҳуқуқларни исбот ёки рад қилишнинг шаръий воситаларидан саналади. Ёлғон қасам ичиш билан одамларнинг шаръий ҳақ-ҳуқуқларини зое қилиш ва Аллоҳ азза ва жалланинг мақомини камситиш содир бўлади. Шу боисдан ҳам қасамида ёлғон сўзловчи кимсага шу қадар оғир гуноҳ битилади.

Бугунги дарсдан олинадиган фойдалар:

1. Ёлғон қасам билан мусулмон кишининг молини тортиб олиш ҳаром;
2. Бундай қилган кишининг азоби жуда қаттиқ бўлади, қасами уни дўзахга туширади;
3. Ёлғон қасам ичишдан эҳтиёт бўлиш зарур.