Бизга боғланинг
Маълум феъли жаҳд
Феъли жаҳд – ўтган замон бўлишсиз феълидир. Маълум феъли жаҳд 14 суратда – 6 ғоиб, 6 мухотаб ва 2 мутакаллим сийғасида тусланади.
6 ғоибнинг 3 таси музаккар, 3 таси муаннасдир:
لَمْ يَضْرِبْ – урмади бир эр ўтган замонда, муфрад, музаккар, ғоиб, маълум феъли жаҳд.
لَمْ يَضْرِبَا – урмади икки эр ўтган замонда, тасния, музаккар, ғоиб, маълум феъли жаҳд.
لَمْ يَضْرِبُوا – урмадилар кўп эрлар ўтган замонда, жамъ, музаккар, ғоиб, маълум феъли жаҳд.
لَمْ تَضْرِبْ – урмади бир аёл ўтган замонда, муфрад, муаннас, ғоиб, маълум феъли жаҳд.
لَمْ تَضْرِبا – урмади икки аёл ўтган замонда, тасния, муаннас, ғоиб, маълум феъли жаҳд.
لَمْ يَضْرِبْنَ – урмадилар кўп аёллар ўтган замонда, жамъ, муаннас, ғоиб, маълум феъли жаҳд.
6 мухотабнинг 3 таси музаккар, 3 таси муаннасдир:
لَمْ تَضْرِبْ – урмадинг бир эр ўтган замонда, муфрад, музаккар, мухотаб, маълум феъли жаҳд.
Lamْ taضْriba – urmadingiz ikki er otgan zamonda, tasniya, muzakkar, muxobat, ma’lum fe’lli jahd.
لَمْ تَضْرِبُوا – урмадингиз кўп эрлар ўтган замонда, жамъ, музаккар, мухотаб, маълум феъли жаҳд.
لَمْ تَضْرِبِي – урмадинг бир аёл ўтган замонда, муфрад, муаннас, мухотаб, маълум феъли жаҳд.
لَمْ تَضْرِبَا – урмадингиз икки аёл ўтган замонда, тасния, муаннас, мухотаб, маълум феъли жаҳд.
لَمْ تَضْرِبْنَ – урмадингиз кўп аёллар ўтган замонда, жамъ, муаннас, мухотаб, маълум феъли жаҳд.
Мутакаллим 2 сийғада – муфрад ва маъал ғойр (ўзга билан бирга):
لَمْ اَضْرِبْ – урмадим мен бир эр ё аёл ўтган замонда, муфрад, мутакаллим, маълум феъли жаҳд.
لَمْ نَضْرِبْ – урмадик кўп эр ё аёллар ўтган замонда, мутакаллим маъалғойр, маълум феъли жаҳд.
Мажҳул феъли жаҳд
Маълум феъли жаҳдни мажҳул қилиш учун охирги ҳарфидан олдинги ҳарф фатҳали, ҳарфи музораъат эса заммали қилинади: لَمْ يَضْرِبْ → لَمْ يُضْرَبْ каби. Мажҳул феъли жаҳд 14 суратда – 6 ғоиб, 6 мухотаб ва 2 мутакаллим сийғасида тусланади.
6 ғоибнинг 3 таси музаккар, 3 таси муаннасдир:
لَمْ يُضْرَبْ – урилмади бир эр ўтган замонда, муфрад, музаккар, ғоиб, мажҳул феъли жаҳд.
لَمْ يُضْرَبَا – урилмади икки эр ўтган замонда, тасния, музаккар, ғоиб, мажҳул феъли жаҳд.
لَمْ يُضْرَبُوا – урилмадилар кўп эрлар ўтган замонда, жамъ, музаккар, ғоиб, мажҳул феъли жаҳд.
لَمْ تُضْرَبْ – урилмади бир аёл ўтган замонда, муфрад, муаннас, ғоиб, мажҳул феъли жаҳд.
لَمْ تُضْرَبا – урилмади икки аёл ўтган замонда, тасния, муаннас, ғоиб, мажҳул феъли жаҳд.
لَمْ يُضْرَبْنَ – урилмадилар кўп аёллар ўтган замонда, жамъ, муаннас, ғоиб, мажҳул феъли жаҳд.
6 мухотабнинг 3 таси музаккар, 3 таси муаннасдир:
لَمْ تُضْرَبْ – урилмадинг бир эр ўтган замонда, муфрад, музаккар, мухотаб, мажҳул феъли жаҳд.
لَمْ تُضْرَبَا – урилмадингиз икки эр ўтган замонда, тасния, музаккар, мухотаб, мажҳул феъли жаҳд.
لَمْ تُضْرَبُوا – урилмадингиз кўп эрлар ўтган замонда, жамъ, музаккар, мухотаб, мажҳул феълижаҳд.
لَمْ تُضْرَبِي – урилмадинг бир аёл ўтган замонда, муфрад, муаннас, мухотаб, мажҳул феъли жаҳд.
لَمْ تُضْرَبَا – урилмадингиз икки аёл ўтган замонда, тасния, муаннас, мухотаб, мажҳул феъли жаҳд.
لَمْ تُضْرَبْنَ – урилмадингиз кўп аёллар ўтган замонда, жамъ, муаннас, мухотаб, мажҳул феъли жаҳд.
Мутакаллим 2 сийғада – муфрад ва маъал ғойр (ўзга билан бирга):
لَمْ اُضْرَبْ – урилмадим мен бир эр ё аёл ўтган замонда, муфрад, мутакаллим, мажҳул феъли жаҳд.
Lamْ nُضْ rabu – urilmadik kop er yo oyollar o’tgan zamonda, mutakallim maalg’oyr, majhul fe’lli jahd.