Пайғамбаримиз (сав) намозларининг сифати (3)

    Ka’baga yozlanish

    Rossululloh solallohu alayhi vasallam namoz o’qish uchun turlar, farzada ham, naflda ham Ka’baga yozlanar va boshqalarni ham shuga buyar edilar. Namozini belgilaydigan odamga xitoban:

    «إiذā qumْta إilã ىlصaّlاةi faأasْbiغi ْlْwُضُwa ثُmّsّtaqْbili ْlْqibْlaةa fakabriّ»

    «Agar namozga tursang, tahoratni mukammal qil, sung kiblaga yuzlib, takbir ayt» , deganlar.

    Safarda nafl va vitr namozlarini to’ylari ustida (to’ya) qayoqqa yuz bergan bulsa, [sharqami, g’arbbi] va boshqa o’qishga tayyor edilar.

    Bu Olloh taoloning kuyidagi rejaga muvofiqligi:

    «Faأayْnamā twalُّwْ faثamayّ wajhُ ُllّhi»

    «Bas, qay tomonga yuz bursiz, boshqa tomondadir Ollohning yuzi.»

    Goho to’ya ustida nafl o’qimchi buvalar, uni qibla tomoniga burib takbir aytar (ular namozni bo’shab olishadi), ovoz ketayotgandagi tomonlarga qarab namoz o’qiyverar edilar.

    Ulov ustida bo’shlarni bilan ishora qilib ruku va sajda qilar, sajdani rukudan ko’ra pastroq qilar edilar.

    Agar farzz namozini oqimoqchi bulsalar, (tuyadan) tushib, qiblaga yuzlanar edilar.

    Xavf-xatar paxtidagi namozda esa ummatlariga xox yoyov, xox otlik bulsinlar, qiblaga qarab bir-biriga qarama-qarshi vaziyatlarda namoz o’qishlariga yo’l berildi va aytilganlar:

    «إذā خْtalaطُطُ faإiّnãmا hُa الltaّkْbyru wālإisشاraَu biاlraّأْsi»

    «Agar aralashib ketsa, faqat takbir va bosh bilan ishora (kilinadi.)»

    Jobir roziyallohu anhu aytadilar: «Rossulloh sollallohu alayhi vasallam bilan birga safarda etik, havo aynib qolib, qibla haqiqatda tortib olinmoqda. Konvensiyani birlashtiramiz, chunki namoz o’qidik va turgan joyimizni bilasizmi, har kuni o’zga narsalarga erishasizmi? Tong otgach qarasak, biz qibladandan boshka tomonga qarab namoz o’qigan ekamiz. Payg’ambar solalllohu alayhi vasallamaga buni aytgan etik, [bizni qayta o’qishga buyurmadilar va] «O’qigan namozlaringiz kfoya» , dedilar.

    «Qadْ narag takalُّba wajْhika fِ الlsسmāء falanُalلنanāka qibulaً tarتāhā faalّ wَْ ْكك»

    «Goho yuzingiz osmon tomoniga ko’chirilayotganni ko’rmoqdamiz. Bas, albatta, biz sizni uzingiz rozi bo’lib o’tgan qiblaga buramiz. Yuzingizni Masjidul-harom (Makka) tomonga burling! » ishlash tushmasidan ilgarisi [(Makkadaliklarda, tarj) Ka’bani old tomonlariga kutilgan vaziyatlarda] Baytul Maqdisga qarab namoz o’qituvchilar. Mazkur oyat tushgach, Ka’baga yozlandilar. Odamlar Kuboda bamzod namozida turganlarda bir odam kelib: «Rossulloh sollallohu alayhi vasallamaga bu kecha oyat nozil bo’lib, Ka’baga yuzlanishga buyrildilar, sizlar ham u tomonga yozlaning», dedi. Yuzlari Shom tomonga qaragan vaziyatda edilar, qiblaga qarab burilib oladilar [imomlari ham burib qiblaga yozilgan].

    Qiyom

    Rosululloh solallohu alayhi vasallam namozlarida Olloh taoloning:

    حāfíظُْْ عalaى ىlصaّlaَāti wاlصaّlاaةi ْlْْsْطaى waqُmُwْ lilّhi qāniِtina

    « Va Olloh uchun buysungan vaziyatda turinglar!» bajarishga bo’ysunib, farzada ham, naflda ham tik turadi edilar.

    Safarda esa nafl namozini ulovlari ustida zamonaviy edilar.

    Yukorida utganidek, qatiq havf payitda ummatlariga yozish yoq otlik holatida namoz o’qishni sunnat kilib berilar. Bu Olloh taoloning ushbu davolashga muvofiqdir:

    «حافظوا على الصلوات والصلاة الوسطى وقوموا لله قانتين فإن خفتم فرجالا أو ركبانا فإذا أمنتم فاذكروا الله كما علمكم ما لم تكونوا تعلمون»

    «Barcha namozlarini va xususiy sharoitda namozni (asr namozini) muxofaza qiluvchilar – o’z vaqtlarida ado qilinglar! Va Olloh uchun buysungan vaziyatda turinglar! Endi agar (dushman xujumidan) havfda qo’llansangiz, piyoda yo’q otlik holatida (ibodat qilavering!) Qachon xotirjam bo’lib o’tganingiz, bilgan vaqtingizdagi Olloh qanday o’girgan bo’lsa, shunday vaziyatda (yangi nomozning barcha arqonlarini ko’rib chiqing! )

    Rosululloh solallohu alayhi vasallam vafot etgan kasaliklarda olib boriladi namoz o’qiganlar.

    Bundan avval boshka bir safar ham kasaliklarda o’tirib o’qituvchilar. Odamlarning orkada tiklanadigan vaziyatda o’qiyotganlarda ularga «o’tiringlar» deb ishora qilingan edilar, ular o’tirdilar. Namozlarini tugatganch:

    «إن كدتم آنفا لتفعلون فعل فارس والروم يقومون على ملوكهم وهم قعود فلا تفعلوا ائتموا بأئمتكم إن صلى قائما فصلوا قياما وإن صلى قاعدا فصلوا قعودا» (رواه مسلم)

    «Xozir sizlar Fors va Rumliklar amaliyotini amalga oshirishga yaxshi munosabatda bo’ling, u erda olib borilgan podshohlik huzurida tik turasiz. Sizlar unday qilmanglar! Imomingizga ergashinglar. Agar tik turib namoz o’qisa tik turing o’qinglar, o’qib chiqing o’qinglar! » , dedilar.

    Bemornning o’tirib namoz o’qishi

    «عن عمران بن حصين رضي الله عنه قال كانت بي بواسير فسألت النبي صلى الله عليه وسلم عن الصلاة فقال صل قائما فإن لم تستطع فقاعدا فإن لم تستطع فعلى جنب» (البخاري وأبو داود وأحمد)

    Imron ibn Husayn roziyallohu anhu aytadilar: «Menda bovosir bor edi, Rossulloh sollallohu alayhi vasallamdan namoz haqida so’ragan edim: « Tik turib namoz o’qiydi, agar qodir bulmasang o’tib ketadi, bunga qo’shib qo’ymoq kerak emas » , dedi.

    «عن عمران بن حصين قال سألت النبي صلى الله عليه وسلم عن صلاة الرجل وهو قاعد فقال من صلى قائما فهو أفضل ومن صلى قاعدا فله نصف أجر القائم ومن صلى نائما (وفي رواية: مضطجعا) فله نصف أجر القاعد» (البخاري وأبو داود وأحمد)

    Yana aytadilar: Rossululloh solallohu alayhi vasallamdan qishining o’zgargan holatida o’qigan nomozi to’g’risida so’ragan edim, shunday dedilar: «Kim tik tursa kerak, bu eng katta ustun, kimni olib o’qisa unga turib o’qiganingni bilmayapman, o’zingni xohlaysanmi? buladi.) »

    Bundan bemorning namozi ko’zda tutilgandir. Shubhasiz, Anas roziyallohu anhu aytadilar:

    «عن أنس بن مالك قال خرج رسول الله صلى الله عليه وسلم على ناس وهم يصلون قعودا من مرض فقال: إن صلاة القاعد على النصف من صلاة القائم» (أحمد وابن ماجه بسند صحيح)

    Bemorlik sababli sabablarni kuzatishgan odamlarga oldiga Rosululloh solalllohu alayhi vasallam chiqib keldilar, ovoz: «O’qib chiqadigan namoz tik turib o’qiydiganlarning yarimchadiri» , dedilar.

    «عاد صلى الله عليه وسلم مريضا فرآه يصلي على وسادة فأخذها فرمى بها فأخذ عودا ليصلي عليه فأخذه فرمى به وقال: صل على الأرض إن استطعت وإلا فأوم إيماء واجعل سجودك أخفض من ركوعك» (الطبراني والبزار وابن السماك والبيهقي وسنده صحيح)

    Payg’ambar solalllohu alayhi va salom bir kasalni ko’rgani uchun, yoshga qarab (sajda qilib) namoz o’qiyotganlarini ko’rdilar va yoshlarni olib tashladilar. Shunda u uning ustiga sajda qilish uchun bir yog’och kuyib bo’ldi, uni ham olib tashladilar va: «Qodir bulsang erga (sajda qilib) namoz o’qing, qodir bulyasang bo’shashgan bilan ishora qil (ib o’zi) va sajdangni rukumingdan o’tdim ,

    Kemagagi namoz

    «Wsُئila صlyى ىllh عlyh wslm عn صlصlاة fy سlsّfynaة fqاl: لalíّ fiيā qāئimًً إlا أanu taخخa ْغlرarqa». (الlbززr wاldrاqطny wصصحh الlحاkm)

    Rosululloh solallohu alayhi vasallam kamada namoz o’qish haqida haqiqatda so’ralganlarda: «Tik turib namoz o’qi. Ammo g’arq bo’lishdan qurqsang (o’tirib o’qish mumkin) »dedilar.

    Rosululloh solallohu alayhi vasallam yoshlari o’tib, keksayib qo’yilgan namozgohlarda bir ustun qildirib, shunga suyanib oladigan bulydalar.

    Tungi namozidagi qiyom va kuchud (o’tirish) lari

    Rosululloh solallohu alayhi vasallam bazi tunlar uzoq tik turib, bazi tunlar uzoq o’qib namoz o’qiydi. Agar tik turib qiroat qilsalar, tiklanadigan vaziyatda ruku qilar, o’tirib qiroat qilsalar, o’tirgan vaziyatda ruku qilardilar.

    Go’yo o’qib namoz o’qiganlar, o’tirgan vaziyatlarda qiroat qilar, 30 ta 40 ta me’yorda qo’lda turib ketar va tiklanadigan vaziyatlarda qoratotni qibla, rukuat va sajda qilar, sungra keliniy rakatda ham shunaqa qilar edilar.

    Umrlarining so’nggi qismida, keksayib qo’llanganlarida naflni olib o’qib o’qiydi, lekin bu vafotlardan bir yil oldin edi.

    Xordona kurib ham o’tirar edilar.

    Dik kiyimda namoz o’qishlari va bunga buyurgliklari

    Goxlar o’q yalang, goho tik kiyimlar bilan namoz o’qir edilar.

    Ummatlarga ham shunga ruhsat berib, aytilar:

    «إذا صلى أحدكم فليلبس نعليه أو ليخلعهما بين رجليه ولا يؤذي بهما غيره» (أبو داود والبزار وصححه الحاكم ووافقه الذهبي)

    «Agar birovingiz namoz o’qisa, kiyim kiyimini kiyib olsin yoki boshqa kiyimlarni orasiga ochib kuysin, kiyim kiyimlarini bilan bo’shlarga ozor bermasin.»

    Goho tikilgan kiyimlarda namoz o’qish kerakligini ularga murojaat qilish:

    «خalifُُ ْlْyahُda faإiّnahhumُ lا yُصalُّna fِ níِālihimْ wala فifafihimْ» (rwh أw dاd)

    «Bo’limlarga hilof ish qilinglar. Chunki, ular na kavushlari bilan va na fuqarolari bilan namoz o’qishdi » , dedilar.

    Keyingi namozda turgan vaziyatlarda tikilgan kiyimlarni ochib kuyib, namozlarda davom etarldilar.

    Abu Said al-Xudriy roziyallohu anhu aytadilar:

    «عن أبي سعيد الخدري قال صلى بنا رسول الله صلى الله عليه وسلم ذات يوم فلما كان في بعض صلاته خلع نعليه فوضعهما عن يساره فلما رأى الناس ذلك خلعوا نعالهم فلما قضى صلاته قال ما بالكم ألقيتم نعالكم قالوا رأيناك ألقيت نعليك فألقينا نعالنا فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم إن جبريل أتاني فأخبرني أن فيهما قذرا أو قال أذى فألقيتهما فإذا جاء أحدكم إلى المسجد فلينظر في نعليه فإن رأى فيهما قذرا أو قال أذى فليمسحهما وليصل فيهما »(أبو داود وابن خزيمة)

    «Bir kuni Rosululloh solallohu alayhi vasallam biz bilamiz namoz o’qituvchilar va namozning o’rnida tikilgan kiyimlarni ochib, chap tomonlarga qo’yib qo’ydilar. Buni ko’rgan, odamlar ham tik kiyimlarini ochildilar. Rossululloh solallohu alayhi vasallam namozlarini tamomlagach: «Nima bo’ldimi, nega tik kiyim kiyimlarini ochib tashladinglar?» deb so’radilar. «Siz tik kiyim kiyimingizni ochganligingizni ko’ring, biz ham echib tashladik» deyishdi. Shunda dedilar: «Jibriyil kelib, unda axlat (bir rivoyatda: nopok narsa) borligini aytgan edi, ochib kuydim. Agar birovingiz masjidga kelsa tikish kiyimlariga qarasin. Agar ulardada nopoklik borligini korsa, artib tashlasin va ular bilan namoz oqiversin. »

    Dik kiyimlarini eshalar chap tomonlarga qodir edilar va aytar edilar:

    «إذا صلى أحدكم فلا يضع نعليه عن يمينه ولا عن يساره فتكون عن يمين غيره إلا أن لا يكون عن يساره أحد وليضعهما بين رجليه» (أبو داود وابن خزيمة)

    «Agar birovingiz namoz o’qisa, tik kiyimini томng tomoniga kuymasin. Chap tomoniga ham kuymasinki, boshka birovning boshqa tomoniga kuygan buladi. Magar chap tomlangan juda kim bylmasa (kuyishi mumkin.) Ularni o’z tikishlarini orasiga kuysin. »

    Minbar ustida namoz

    Bir martada minbar ustida namoz o’qidilar (bir rivoyatda: u uch pog’onali edi), minbar ustida turib takbir aytdilar, orkalaridan odamlar ham takbir aytdilar, sung minbarda turib ruku qildilar, sung rukuudan turdilar-da, orkachasiga yuridimda o’tdi. So’ng yangi qayib, birinchi rakatda qilganlaridek qildilar. Namozlardan frig bullach, odamlarga yozlandilar va:

    «أyُّhā الlnãّsُ إiíníّ صanaْْtu haذā litahtamُُّّ by waltِaعalّmُُ صalاtiy»

    «Ey odamlar, menga ergashishlaringiz va namozimni urganib olishlaringiz uchun shunday qildim» , dedilar.

    Sudra (to’ksiq) va uning vojibligi

    Sutraga yaqin turar edilar, devordan keyin ular uchast masofa bo’lar edi.

    Sajdagohlari bilan devor devrasida bir joyda uta oladigan joy bekor qilindi.

    وكان يقول: «لا تصل إلا إلى سترة ولا تدع أحدا يمر بين يديك فإن أبى فلتقاتله فإن معه القرين» (ابن خزيمة)

    Aytar edilar: «Sutrasiz namoz o’qima, juda kimni oldingidan o’tib ketadi, lekin ko’nmasa u bilang jon qil, chunki u bilan birga qariyin (shayton) bordir.»

    وقال: «إذا صلى أحدكم إلى سترة فليدن منها لا يقطع الشيطان عليه صلاته» (أبو داود والبزار وصححه الحاكم ووافقه الذهبي)

    Yana aytgan edilar: «Birovingiz (birir narsani) sutra kilib namoz o’qisa, ungacha yaxshi tursin, shayton namozini bo’la olmaydi.»

    Goho namozni masjidlaridagi ustun bo’lib o’tdi o’qishga qarshi qildilar.

    Agar [sutra kilinadigan hech narsa yig’ilib o’tgan] ochiq maydonda namoz o’qisalar, oldirarga do’stlarini sanchib, orqalardagi odamlar bulib o’tgan vaziyatda o’shaning do’stlariga qarab namoz o’qigan edilar.

    Goho to’yalarini ko’ndalang kuyib, shunday qilib namoz o’qir edilar. Bu to’ya quralarida namoz o’qish emas, undan qaytarganlar. Gohogarni olib, atroftirardilar va uning orqasiga (o’rnatilgan yogoch-tayoqqa) qarab namoz o’qidilar.

    قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «إذا وضع أحدكم بين يديه مثل مؤخرة الرحل فليصل ولا يبال من مر وراء ذلك» (مسلم وأبو داود)

    Rosululloh solallohu alayhi va salom aytdilar: «Agar birortalaringizning oldiga olib boriladigan orkagiga o’shash biror narsani kuyib olsa namoz o’qiyversin, uning nariyogidan otgan odamga parvo qilmasin.»

    Bir martta daraxtga qarab namoz o’qiganlar.

    Goho karavotga qarab namoz o’qir, Oysha roziyallohu anxo unda [choyshablarga o’ralib] yotgan bo’lardilar.

    Sutra bilan o’z o’zaro uchrashuvlaridan biror narsani o’tkazishga yordam kutishdi. Bir kuni namoz o’qiyotganlarda bir tomon olilaridan o’tmishchi bulib kelayotgandek edi, shoshilib olindigan yurardilar, qarorlarni devorga tegdi. [Shunda quy orqalaridan o’tib ketdi.]

    صalã صalاًً maqْtُbaَu fāضmaّّ yadahُ falamّّ صalay qālُا: yā rasُva الllhأ أأdaثa fِ صصّ قال: لا إلا أن الشيطان أراد أن يمر بين يدي فخنقته حتى وجدت برد لسانه على يدي وأيم الله لولا ما سبقني إليه أخي سليمان لارتبط إلى سارية من سواري المسجد حتى يطيف به ولدان أهل المدينة [فمن استطاع أن لا يحول بينه وبين القبلة أحد فليفعل] . (أأmd wاldaاrqطny wاlطbrاny bsnd صصيي)

    Farz namozini o’qitib, birdan ko’rsatmalarini topshirdilar. Namozdan ovoz (saqobalar 🙂 «Yo Rossulloh, namozda biror voqea yuz berdimi?» deb so’ragan edi: « Yo’q , lekin shayton shayton oldimdan o’tmishchi bugan edi, uni bug’ib o’ldim, qaror tilining sovuqliginini qwlimda bo’ldim. Ollohga qasamki, mendan oldin birodarim Sulaymon alayhissalom (ning duosi) byulmaganda edi, uni masjid ustunlaridan biri bilan bog’lab qo’yilgan bular edim va Madinaningning bolalari uni o’rab olmadi. [Kim ozi bilan qibla o’rtasida birovni turgizmaslikka qodir bo’lsa, shunday qilsin] » , dedilar.

    و كان يقول: «إذا صلى أحدكم إلى شيء يستره من الناس فأراد أحد أن يجتاز بين يديه فليدفع في نحره [وليدرأ ما استطاع] فإن أبى فليقاتله فإنما هو شيطان» (البخاري ومسلم)

    Va aytar edilar: «Agar birortiz odamlardan uni tusib turadigan narsaga qarab namoz o’qiyotganida birov oldidan kesib utmokchi bulsa, uni ko’ragidan o’tarsin [va imkoni uchun дафa qilsin.] Agar ko’nmasa, u bilan urushsin, chunki u shayton.»

    وكان يقول صلى الله عليه وسلم: «لو يعلم المار بين يدي المصلي ماذا عليه لكان أن يقف أربعين خيرا له من أن يمر بين يديه» (البخاري ومسلم)

    Va aytgan edilar: «Namoz o’quvchining oldinidan otayotgandagi odamga qanchadan-qancha gunohni bilishini bilgan edi, 40 … kutib turishi o’zi uchun undirish uchun o’tganidan keyin yaxshi yaxshi ko’rilmagan edi.»

    Namozni buzadigan narsalar

    وكان يقول: «يقطع صلاة الرجل إذا لم يكن بين يديه كآخرة الرحل المرأة [الحائض] والحمار والكلب الأسود» قال أبو ذر: قلت: «يا رسول الله ما بال الأسود من الأحمر» فقال: «الكلب الأسود شيطان» (مسلم وأبو داود وابن Ymخز)

    Rosululloh solallohu alayhi vasallam aytdilar: «Kishining old tomonida ergarning orqasiga o’qish biror narsa byulmasa, uning namozini [boliga] oyol, eshak va kora it kesadi (buzadi).» Abu Zar roziyallohu anhu aytadi: Men: «Yo Rossulloh, qanday qilib qizdan nima farqi bor?» deb so’ragan edim, «Qora it shaytondir» , dedilar.

    Qabrga yuzlabib namoz o’qish

    Qabrga yuzlabib namoz o’qishdan qaytarib, aytganlar:

    «Lا tُصalُّw إlayى ىlْqُbُri wala tajْlisُُ عalَhā» (msl wأbw dād wāb wخزmم)

    «Qabrlarga qarab namoz o’qimonlar va katta ustida o’tirganlar!»

    Niyat

    Wkاn صlyى ىllh عlyh wslm yqwl: «إiّnāmā أlأaْْmālu biاlniّyّّtti vaإiّnãmَ likulُ ّmْriئٍ me الw» (t الm)

    Aytgan edilar: «Amallar fatiat niyatlar bilangina (e’lon,) har bir kishi uchun faqat niyat qilingan narsasigina bulur.»

    Takbir

    So’nggi roululloh solallohu alayhi vasallam namozlarini «Ollohu akbar» deb bo’shlar edilar. Yukorida utganidek, namozinusli o’qigan kishini ham shuga byurganlar va:

    «إiّnãh lا tattim صalاٌٌ linaأadu mina نlnaّّsi حtaّى yatauضaّأa faaضaعa ْlُ «a:

    «To tahorat kilib, tahratini urniga keltirmagunicha, ovoz« Ollohu akbar »demagunicha juda bir kishining namozi mukammal bulmaydi» , deganlar.

    Wkاn yqwl: «mifْtāُُ صlصaّlةِi طُّlطُّhُru watahْriِmُhā تltaّkْbyru watahْlyِlُhā تltّs w ال w w w

    Va aytgan edilar: «Namozning kaliti tahoratdir, tahrimi t akbir aytish, tahlili esa salom berishdir.»

    Orqadagilar eshitadigan darajada ovozlarini takbir bilan kotarar edilar.

    Agar Rosululloh solallohu alayhi vasallam betob bulsalar, Abu Bakr roziyallohu ovozi ovozlarini ko’rib chiqish, u zotning takbirlarini odamlarga etkazar edilar.

    Wكاn yqwl: »إiذā qala ْإlْإimاmُ:» َllhُ kakْbaru »faqُlُا:« اalhُ takْbaru »(أأmd walbyhky bsd)

    Aytgan edilar: «Agar imom« Ollohu akbar »desa, sizlar ham« Ollohu akbar »pullari.»

    Qullarni ko’tarmoq

    So’ngra takbir bilan birga birgina qullarni ko’rar edilar, bazida takbirdan keyin ,  bazida oldinga o’tar edilar.

    Ularni barmoqlarini yozgan vaziyatda kotarar edilar, [ularning orasini ochib ham yubormaydilar, iyib ham olmasdilar.]

    Ularni elkalari tengida ko’tarar edilar, ko’chada esa quloqlari tengida ko’tarar edilar.

    Ўng qulini chap qul ustiga kuyish

    Қng qvlrini chap kllrni ustiga qwyar edilar.

    وكان يقول: «إنا معشر الأنبياء أمرنا بتعجيل فطرنا وتأخير سحورنا وأن نضع أيماننا على شمائلنا في الصلاة». (بbn حbاn wاlzضءs bsnd صصyح)

    Va aytar edilar: «Biz anbiyolarning jamoaviy iftorchiligini tezlatish, sagarligimizni kechiktirishga va namozda o’zbekistonliklarni kutib olishga ustamizga murojaat qildik.»

    Payg’ambar solallohu alayhi va sallam chap qo’li bilan qurilgan ustiga qo’yilgan vaziyatda namoz o’qiyotgan odam yonidan o’tib ketadi-da, uni (ng qwlini) ochib, vng qwlni chap qo’li ustiga qo’yib qo’ydi.

    Қng qullarini chap kaft, oshiq va bilaklari ustiga kuyar edilar. Asxoblini ham shuga buyrganlar.

    Go’ng ilgari qilingan qudralarni bilan chap tomonlarni ushlab qo’yishadi.

    Va ularni ko’chaklari ustiga ko’rsatiladi.

    Namozda ixisordan (qwllarni biqinga kuyib turishdan) qaytarar edilar.

    Sajda urniga qarash va хушush

    Rosululloh solallohu alayhi vasallam namoz o’qiganlarda boshqalarni egib, ko’zlarini erga tikar edilar.

    Ka’baga kirganlarda to qayib chiqqunlaricha o’zlarini sazdagohlardan olmadilar.

    Wqاl صlyى ىllh عlyh wslm: «lا yangْbْْi غanْ yakُna fِ ْlْbayْti shayْءٌ yْغshْغalُ ْlْmُصalíّa» (dأd dصd d d

    Va aytdilar: «Uyda (Ka’bada) namozxonni mashgul kilib kuyadgan biror narsa bulishi loyiq emas.»

    Kuzni osmonga qaratishdan qaytarar edilar, bu haqiqatda yashashga shunaqa deganlar:

    وقال صلى الله عليه وسلم: «لينتهين أقوام يرفعون أبصارهم إلى السماء في الصلاة أو لا ترجع إليهم وفي رواية: أو لتخطفن أبصارهم» (البخاري ومسلم)

    «Namozda ko’zlarini osmonga ko’chirib tashlagan kishilar bunyod qiladilar yoki o’zlarining ko’zlarini tortib olishadi» .

    Wfi حdyث آخr: «faإiإā صalّyْtُmْ falا talْtafitا fāإinã لllah yanْصibu wajْah ََْْ (الltrmذy wاlحاkm wصصحاh)

    Boshqa bir ko’tarishda: «Agar namoz o’qisiz, (u yoq bu yoqqa) qaramangiz. Shubhasiz, Olloh namozda turgan banda’sining yuziga – modomiki burilmay turadi – Yuzini tikib turdi. »

    Wqاla عani الltaّlafti: «خْitخْlِsٌ yātalisُhu ُlsششّّānu minْ صalاةi ْlْْabudi» (الlbخخri wأbw dوd)

    Namozda u yuq bu yoqqa qarash haqiqatda: «U shaytonning banda namozidan o’g’irlaydigan uljasidir» deganlar.

    وقال صلى الله عليه وسلم: «لا يزال الله مقبلا على العبد في صلاته ما لم يلتفت فإذا صرف وجهه انصرف عنه» (رواه أبو داود وغيره)

    Yana aytganlar: «Banda namozida burilmasdan turib ekan, Olloh unga ijro kilib (qarab) turadi. Agar banda yuzini bursa, Olloh undan buriladi. »

    Payg’ambar sollallohu alayhi va sallam (namozda) uch narsadan: xozrozning chokishidek chukishdan, itning chokkalab olib boriladi va tulkining qarashidek qaytariladi.

    Wكاn صlyى لllh عlyh wslm yqwl: «لalíّ صalاةa mwadíٍّّ kānaّka tarاhُ fإiْ k ال k» k

    Rosululloh solallohu alayhi va salom aytganlar: «(bu dunyo bilan) vidolashuvchining namozidek, Xuddi Uni kurib turganingdek nomoz. Agar sen ko’rmaiotgan bulsang, U seni ko’rib turibdi. »

    ويقول: «ما من امرئ مسلم تحضره صلاة مكتوبة فيحسن وضوءها وخشوعها وركوعها إلا كانت كفارة لما قبلها من الذنوب ما لم يؤت كبيرة وذلك الدهر كله». (Mslm)

    Yana aytgan edilar: «Biron bir kishi farz namozi xozir bulganida tahratini, xush’u va rukuini chiroyli qilsa, bu undagi gunohlarga kafforat buladi – agar katta gunoh qilmagan bulsa (katta gunohdan tavba kilish k-k) –va bu kun davom etadi .) »

    عن عائشة «أن النبي صلى الله عليه وسلم صلى في خميصة لها أعلام فنظر إلى أعلامها نظرة فلما انصرف قال اذهبوا بخميصتي هذه إلى أبي جهم واتوني بأنبجانية أبي جهم فإنها ألهتني آنفا عن صلاتي» (البخاري ومسلم ومالك)

    Rasululloh solallohu alayhi vasallam gulli adyolsimon narsaga etkazilgan vaziyatlarda namoz o’qiy turing unning gullariga nazar tashladilar. Namozdan bushagach: «Bu O’rganchimni Abu Jahmga olib olib berib, menga Abu Jahmningni anjiyoniyasini (gulsiz, daal matosini) keltirib berib turing. Chunki, bu xozir meni namozimdan chalg’itdi » dedilar.

    عن عائشة «أنه كان لها ثوب فيه تصاوير ممدود إلى سهوة فكان النبي صلى الله عليه وسلم يصلي إليه فقال أخريه عني فإنه لا تزال تصاويره تعرض لي في صلاتي» (البخاري ومسلم)

    Oisha roziyallohu anoning fotosuratlari bor bir matosi bulib, u ayvonda osilib turadi, Rossulloh solalllohu alayhi vasallam unga qarab namoz o’qiydi. (Bir kuni 🙂 «Uni mendan uzoqlashtirmoq, chunki uning rasmlarini namozda meni mashgul qilyapti» dedilar.

    Wكاn yaqُlُ: «lا صalاةa biحضْraَi طlططّّāmi walا hُa yudaُfiُِhu ُlأأbabثāni» (rwh msl)

    Va aytar edilar: «Taom xozir o’tgan vaqtda va ikki xabis narsa (ya’ni, katta va kiyik xojat) kistalib turgan joyda namoz o’qilmaydi.»

    Bir kishi Rasululloh solalllohu alayhi vasallam huzurlarda namoz o’qiganda ul zot uning nomozisli bulganini aytdi, 2 martda qayta o’qishga buyrgan keyin esa namozni qanday o’qish kerakligidan batafsil tushuntirib berildi. Ushbu voqea bayoni bilan amalga oshirilgan shar’iy kitoblarda «Namozini belgilaydigan odam haqiqatda bo’lganligi» nomi bilan mashxurdir. (Tarj.)

    Buxoriy va Muslim rivoyatlari

    Buxoriy va Muslim rivoyatlari

    «Baqara»: 115-oyat

    Abu Dovud va Ibn Xibbon rivoyatasi

    Ahmad va Termiziy rivoyat

    Buxoriy va Ahmad rivoyatisi

    Bayhaqiy rivoyat

    Doraqutniy, Xokim, Bayxaqiy, Termiziy, Ibn Moja va Tababariy rivoyatlari

    «Baqara»: 144

    Buxoriy, Muslim, Axmad, Siroj, Taboroniy, Ibn Sa’d rivoyatlari. Bu namoz jumhur уламo, jumladadan Abu Hanifa va ikki do’stlari oldida saqlanish qavatiga ko’rsa asr namozi edi. Bu haqiqatda Hofiz Ibn Kasir o’z tassirida davomislarga keltirgan

    «Baqara»: 238

    «Baqara»: 238, 239

    Termiziy va Axmad rivoyatlari

    Muslim va boshkalar rivoti

    Bavosil (gemorroy) kasalligi

    Buxoriy, Abu Dovud, Axmad rivoyatlari

    Buxoriy, Abu Dovud, Axmad rivoyatlari

    Ahmad va Ibn Moja rivoyatlari

    Tabaroniy, Bazzor, Ibn Sammok, Bayhaqiy rivoyatlari

    Bazzor, Doraqutniy, Abdulganiy al-Maqdisiy, Hokim va Zahabiy, sahih

    Abu Dovud, Xokim, Zahabiy, saqih

    Muslim va Abu Dovud rivoyatlari

    Buxoriy va Muslim rivoyatlari

    Muslim va Ahmad rivoyatlari

    Nasoyiy, Ibn Xuzima, Abdulganiy al-Maqdisiy, Hokim va Zahabiy, sahih

    Abu Dovud va Ibn Moja rivoyatlari

    Abu Dovud, Bazzor, Xokim, Zahabiy, saqih

    Abu Dovud, Bazzor, Xokim, Zahabiy, saqih

    Abu Dovud, Ibn Xuzayma, Xokim, saqih

    Abu Dovud, Nasoiy, Ibn Xuzima

    Abu Dovud, Ibn Xuzayma, Xokim, saqih

    Buxoriy, Muslim, Ibn Sa’d rivoyatlari

    Buxoriy va Ahmad rivoyatlari

    Buxoriy va Muslim rivoyatlari

    Ibn Xuzayma yashash joyi

    Abu Dovud, Bazzor, Xokim rivoyatlari

    Buxoriy, Muslim, Ibn Moja rivoyatlari

    Buxoriy va Ahmad rivoyatlari

    Buxoriy va Ahmad rivoyatlari

    Muslim, Ibn Xuzayma, Axmad rivoyatlari

    Muslim, Abu Dovud rivoyatlari

    Nasoyiy, Ahmad rivoyatlari

    Buxoriy, Muslim, Abu Ya’lo rivoyat

    Ibn Xuzayma, Tababariy, Xokim rivoyatlari

    Ahmad, Doraqutniy, Tabaroniy rivoyatlari. Ushbu davom etish ma’nosi «Sahihayn» va boshqa kitoblarda juda katta ahamiyatga ega bo’lgan binolar bilan kelishilgan. U Kodioniyya tofasi inkor kiladigandan ko’lab turishdan boshlandi. Chunki ular Qur’on va bajarishda kelayotgan jinlar olamiga ishlov bermaydi. Qur’onda keltirilgan oyatlar ma’nosini o’zgartirishish, masalan, «Jin» surasiidagi: «Menga vahiy qilindiki, jinlardan bir guruxi (mening Quron tilovat qilganimni) eshitish» holatidagi «jin» so’zini «insonlardan paydo bo’lgan» deb e’lon qildi. Hadislarni esa imkoni bulsa bo’til ta`villar bilan o’zgartiradi, iloji bulmasada – har qanday qanaqa solig’i va mutavotir bilan shug’ullanish bulmasin – botil ishlashis deb e’lon qilindi.

    Buxoriy, Muslim rivoyat.

    Buxoriy, Muslim rivoyat. (Roviylardan Abu Nazr aytadi: 40 kun edimi, o’ymi, yilmi, bilmayman.)

    Muslim, Abu Dovud, Ibn Xuzayma rivoyatlari

    Muslim, Abu Dovud, Ibn Xuzayma rivoyatlari

    Buxoriy, Muslim va boshqalar rivoyatisi. Imom Navaviy «Ravzatut-tolibiyn» da aytadi: Niyat – qasd ma’nosida bulib, namozxon oqimoqchi buloyatgan namozining zotini va «oldingi namozining farzi» deb nomlangan kabellarni mehnati xozirlab, sung ularni birinchi takbirga bog’lab qo’ydi.

    Muslim, Ibn Moja rivoyatlari

    Tabaroniy solig’i isnod bilan rivoyat qilingan

    Taxrimi – yani, namoz ichida qanday qilib har qanday kilingan ishlarning boshlangichi takbir aytilishi bilandir, tahlil – yani, hozirgi ishlarning halol kilinishi salom berilishini bilaman

    Abu Dovud, Termiziy, Xokim rivoyatlari

    Axmad, Xokim rivoyatlari

    Muslim, Nasoiy rivoyatlari

    Ahmad, Bayhaqiy solig’i sanad bilan rivoyat qilingan

    Buxoriy, Nasoiy rivoyatlari

    Buxoriy, Abu Dovud rivoyatlari

    Abu Dovud, Ibn Xuzima, Tamom, Xokim rivoyatlari

    Buxoriy, Nasoiy rivoyatlari

    Buxoriy, Abu Dovud rivoyatlari

    Muslim, Abu Dovud rivoyatlari

    Ibn Hibbon, Ziyo solig’i sanad bilan rivoyat qilingan

    Ahmad, Abu Dovud rivoyatlari

    Abu Dovud, Nasoiy, Ibn Xuzayma rivoyatlari

    Molik, Buxoriy, Abu Avona rivoyatlari

    Nasoyiy, Doraqutniy solih sanad bilan rivoyat qilingan

    Abu Dovud, Ibn Xuzima, Axmad rivoyatlari.

    Buxoriy, Muslim rivoyatlari

    Bayhaqiy, Xokim rivoyatlari

    Bayhaqiy, Xokim rivoyatlari

    Abu Dovud, Axmad rivoyatlari

    Buxoriy, Abu Dovud rivoyatlari

    Muslim, Buxoriy, Siroj rivoyatlari

    Termiziy, Xokim rivoyatlari

    Buxoriy, Abu Dovud rivoyatlari

    Abu Dovud, Ibn Xuzayma, Ibn Xibbon

    Ahmad va Abu Ya’lo rivoyatlari

    Tabaroniy, Ruvyoniy, Ziyo, Ibn Moja, Axmad, Ibn Asokir, Xaysamiy

    Muslim rivoti

    Buxoriy, Muslim rivoyatlari

    Buxoriy, Muslim rivoyatlari

    Buxoriy, Muslim rivoyatlari.

    2018-04-01

    Ислом Нури
    Ислом Нури

    Ислом Нури ўзбек тилидаги Исломий аҳлуссунна веб саҳифаси

    Articles: 1963