262. Жанозага оид баъзи аҳкомлар

Маййитни ўпишнинг жоизлиги:

عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْها أَنَّ أَبَا بَكْرٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَبَّلَ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بَعْدَ مَوْتِهِ (رواه البخاري).

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: Абу Бакр розияллоҳу анҳу Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламни вафотларидан сўнг ўпдилар (Имом Бухорий ривояти).

Ўлганларни сўкиш мумкин эмаслиги:

عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا قَالَتْ قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «لا تَسُبُّوا الأَمْوَاتَ فَإِنَّهُمْ قَدْ أَفْضَوْا إِلَى مَا قَدَّمُوا» (رواه البخاري).

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Ўлганларни сўкманглар! Чунки улар ўзлари қилиб ўтган (яхши ё ёмон амаллари натижасига) етиб бордилар» (Имом Бухорий ривояти).

Жанозани тезлатиш ҳақида:

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «أَسْرِعُوا بِالْجِنَازَةِ فَإِنْ تَكُ صَالِحَةً فَخَيْرٌ تُقَدِّمُونَهَا وَإِنْ يَكُ سِوَى ذَلِكَ فَشَرٌّ تَضَعُونَهُ عَنْ رِقَابِكُمْ» (متفق عليه).

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Жанозани (маййитни) тезроқ олиб боринглар. Агар (маййит) солиҳ бўлса, сизлар тақдим қилаётган яхшилик бўлади. Агар бошқача бўлса, елкангиздан тезроқ қўяётган ёмонликдир.» (Муттафақун алайҳ).

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «نَفْسُ الْمُؤْمِنِ مُعَلَّقَةٌ بِدَيْنِهِ حَتَّى يُقْضَى عَنْهُ» (أخرجه الترمذي).

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Мўминнинг жони то қарзи адо этилмагунча қарзига боғланиб туради» (Имом Термизий ривояти).

عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهما قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «اللَّحْدُ لَنَا وَالشَّقُّ لِغَيْرِنَا» (أخرجه الترمذي).

Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Лаҳад (ёнлама қазилган қабр) биз учун, шақ (тик ёриб қазилган қабр) бошқалар учун» (Имом Термизий ривояти).

Шарҳ:

Мазкур ҳадисларда жаноза ва маййитга алоқадор бўлган аҳкомлар ўтдики, жанозаларни ҳозирлашда уларга муҳтож бўлинади.

Бугунги дарсдан олинадиган фойдалар:

1. Маййитни ўпиш жоизлиги;
2. Ўлганларни сўкиш мумкин эмаслиги;
3. Жанозани тайёрлаш ва кўмишни тезлатиш лозимлиги;
4. Маййитнинг қарзини тезроқ адо қилиш вожиблиги;
5. Қабрни лаҳад шаклида қилиш яхшилиги.