278. Бу умматнинг ихтилофи ва бир-бири билан жанг қилиши

عَنْ ثَوْبَانَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «إِنَّ اللَّهَ زَوَى لِي الأَرْضَ فَرَأَيْتُ مَشَارِقَهَا وَمَغَارِبَهَا وَإِنَّ أُمَّتِي سَيَبْلُغُ مُلْكُهَا مَا زُوِيَ لِي مِنْهَا وَأُعْطِيتُ الْكَنْزَيْنِ الأَحْمَرَ وَالأَبْيَضَ وَإِنِّي سَأَلْتُ رَبِّي لأُمَّتِي أَنْ لا يُهْلِكَهَا بِسَنَةٍ عَامَّةٍ وَأَنْ لا يُسَلِّطَ عَلَيْهِمْ عَدُوًّا مِنْ سِوَى أَنْفُسِهِمْ فَيَسْتَبِيحَ بَيْضَتَهُمْ وَإِنَّ رَبِّي قَالَ يَا مُحَمَّدُ إِنِّي إِذَا قَضَيْتُ قَضَاءً فَإِنَّهُ لا يُرَدُّ وَإِنِّي أَعْطَيْتُكَ لِأُمَّتِكَ أَنْ لا أُهْلِكَهُمْ بِسَنَةٍ عَامَّةٍ وَأَنْ لا أُسَلِّطَ عَلَيْهِمْ عَدُوًّا مِنْ سِوَى أَنْفُسِهِمْ يَسْتَبِيحُ بَيْضَتَهُمْ وَلَوْ اجْتَمَعَ عَلَيْهِمْ مَنْ بِأَقْطَارِهَا أَوْ قَالَ مَنْ بَيْنَ أَقْطَارِهَا حَتَّى يَكُونَ بَعْضُهُمْ يُهْلِكُ بَعْضًا وَيَسْبِي بَعْضُهُمْ بَعْضًا» (رواه مسلم).

Савбон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Аллоҳ таоло мен учун ерни йиғиб берди, мен унинг машриқу мағрибларини кўрдим. Умматимнинг мулки ердан мен учун йиғиб берилган жойгача етади. Менга қизил ва оқ (яъни олтин ва кумуш) хазиналар берилди. Мен Роббимдан умматимни ёппасига етадиган қаҳатчилик билан ҳалок қилмаслигини ва улар устига ўзларидан бошқа душманни ҳукмрон қилмаслигини ва (душманлари) уларнинг жамоатини йўқ қилиб ташламаслигини сўрадим. Роббим деди: «Эй Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам Мен агар бир нарсани ҳукм қилсам, у қайтарилмайди. Мен сизнинг умматингизга уларни ёппасига етадиган қаҳатчилик билан ҳалок қилмасликни ва улар устига ўзларидан бошқа душманни ҳукмрон қилмасликни ва (ернинг) барча қитъаларидан одамлар йиғилиб келса-да, то улар (яъни умматингиз) ўзлари бир-бирларини ҳалок қилиб, бир-бирларини асир қилмагунча уларнинг жамоатини йўқ қилиб ташлай олмаслигини ато этдим» (Имом Муслим ривояти).

عَنْ سَعْدٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَقْبَلَ ذَاتَ يَوْمٍ مِنْ الْعَالِيَةِ حَتَّى إِذَا مَرَّ بِمَسْجِدِ بَنِي مُعَاوِيَةَ دَخَلَ فَرَكَعَ فِيهِ رَكْعَتَيْنِ وَصَلَّيْنَا مَعَهُ وَدَعَا رَبَّهُ طَوِيلاً ثُمَّ انْصَرَفَ إِلَيْنَا فَقَالَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «سَأَلْتُ رَبِّي ثَلاثًا فَأَعْطَانِي ثِنْتَيْنِ وَمَنَعَنِي وَاحِدَةً. سَأَلْتُ رَبِّي أَنْ لا يُهْلِكَ أُمَّتِي بِالسَّنَةِ فَأَعْطَانِيهَا وَسَأَلْتُهُ أَنْ لا يُهْلِكَ أُمَّتِي بِالْغَرَقِ فَأَعْطَانِيهَا وَسَأَلْتُهُ أَن لا يَجْعَلَ بَأْسَهُمْ بَيْنَهُمْ فَمَنَعَنِيهَا» (رواه مسلم).

Саъд ибн Аби Ваққос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бир куни Олиядан (Мадинанинг бир томони) келдилар, Бани Муовия масжиди ёнидан ўта туриб, унга кирдилар ва икки ракъат намоз ўқидилар. Биз ҳам у зот билан бирга намоз ўқидик. Роббиларига узоқ дуо қилдилар, сўнг бизга юзланиб дедилар: «Роббимдан уч нарсани сўрадим, иккитасини берди ва биттасини бермади: Роббимдан умматимни қаҳатчилик билан ҳалок қилмаслигини сўраган эдим, уни берди. Умматимни (ёппасига) сувга ғарқ қилиб ҳалок қилмаслигини сўраган эдим, уни ҳам берди. Бир-бирлари билан ўзаро урушмасликларини сўраган эдим, уни бермади» (Имом Муслим ривояти).

Шарҳ:

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бу умматнинг бир-бири билан ихтилофлари ва ўзаро жанг қилишларини хабар берарканлар, бу билан умматни бундан огоҳлантирдилар ва унинг ёмонлигидан сақланишларини истадилар, бу нарса улар устига душманларини ҳукмрон қилиб қўйишидан хабар бердилар.

Бугунги дарсдан олинадиган фойдалар:

1. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам уммат ўзлари ўтганларидан кейин ихтилоф қилишлари хабарини берганлар;
2. Бу эса улар устига душманлари ғолиб бўлишларига сабаб бўлади;
3. Умматни ихтилофга берилишдан огоҳлантириш ва уларнинг сафларини ҳақ устида бирлаштиришга тарғиб.