Бизга боғланинг
Ўзбек тилидаги Исломий веб саҳифа
Ўзбек тилидаги Исломий веб саҳифа
Ислом Нури
Ислом Нури ўзбек тилидаги Исломий аҳлуссунна веб саҳифаси
Талоққа доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Талоқ луғатда «бўшатиб қўйиш» маъносида бўлиб, шаръий маъноси никоҳ қайдини (боғловини) бутунлай ёки қисман ечиб юборишдир. Талоқнинг ҳукми вазият ва ҳолатлардан келиб чиқиб, турлича бўлади. У баъзан мубоҳ бўлади, баъзан макруҳ бўлади, баъзан мустаҳаб бўлади, баъзан фарз бўлади, баъзан ҳаром…
Хулъга доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Хулъ – эр аёлидан бирон эваз бадалига, махсус лафзлар билан ажралишидир. Хулъ (ечиб ташлаш) деб аталишига сабаб, аёл бамисоли кийимни ечгандек ўзини эридан ечиб (ажратиб) олади. Чунки, эр-хотин бир-бирига либос ўрнидадир. Аллоҳ таоло айтади: «Улар сизларнинг либосингиз, сизлар улар учун…
Вадиъага (омонат қўйилган молга) доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Вадиъа (омонат) қўйиш – табарруъан (ихтиёрий) сақлашга топширишдир. Шаръий истилоҳда вадиъа деб ҳақсиз-тўловсиз сақлаб берадиган одамга топширилган молга айтилади. Омонат қўйилиш яроқли бўлиши учун вакил қилинишда эътиборли бўлган шартлар – балоғатга етган бўлиш, оқиллик, эс-ҳуши жойида бўлиш шарт қилинади. Чунки,…
Талафот етказишга доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Аллоҳ таоло одамларнинг молларига тажовуз қилишни ва уларни ноҳақ ўзлаштириб олишни ҳаром қилган, ноҳақ талафот етказилган нарсага, агарчи қасддан қилинмаган бўлса ҳам, зомин бўлишни (тўлашни) шаръий қилган. Ким бировнинг молига талафот етказса (яъни, синдирса, бузиб қўйса, ўлдирса ва ҳоказо) ва…
Талончиликка доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Талончилик – бир нарсани зулм билан олиш маъносидадир. Фуқаҳолар истилоҳида у – бировнинг ҳаққини ноҳақ, зўрлик билан қўлга киритиш маъносида қўлланилади. Талончилик мусулмонлар ижмоъси билан ҳаромдир. Чунки, Аллоҳ таоло: «Мол-дунёларингизни ораларингизда ноҳақ — ҳаром йўллар билан емангиз!», деган (Бақара: 188).…
Орият (вақтинча бериб турилган нарса) аҳкомлари ҳақидаги боб
Фуқаҳолар таърифларига кўра, орият – фойдаланиш мубоҳ бўлган нарсадан фойдаланишга имкон бериш маъносидадир, фойдаланиб бўлингач, уни эгасига қайтариб берилади. Бу таъриф билан фойдаланиш мубоҳ бўлмаган нарсалар орият жумласидан чиқиб кетади, уларни ориятга олиш дуруст бўлмайди. Яна, фойдаланиш фақат ўша нарсанинг…
Мусобақага доир ҳукмлар ҳақидаги боб
Мусобақа деганда ҳайвонларни ким ўзарга чоптириш, шунингдек, камондан отиш мусобақаси назарда тутилади. У Қуръон, Суннат ва ижмоъ билан жоиздир. Аллоҳ таоло айтади: «(Эй мўминлар), улар учун имконингиз борича куч-қувват ва эгарланган отларни тайёрлаб қўйингиз» (Анфол: 60). Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва…
Ижарага доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Бу ақд-битим одамларнинг турмушларида ва кундалик ҳаётларида доим учраб ва такрорланиб турадиган муомалотлар жумласига киради. Бинобарин, унинг ҳукмларини ўқиб-ўрганиш асло фойдадан холи бўлмайди. Ижара ҳақ ва тўлов маъносидаги «ажр» сўзидан олинган. Аллоҳ таоло айтади: «(Мусо) деди: Агар хоҳласанг, бу ишинг…
Зироат ва суғориш ишларидаги шерикликка (музораат ва мусоқотга) доир ҳукмлар ҳақидаги боб
Шерик бўлиб суғориш (мусоқот) ва деҳқончилик (музораат) қилиш одамлар қадим замонлардан бери шуғулланиб келадиган ва бунга эҳтиёжлари бор бўлган ишлар жумласига киради. Гоҳо бир одамнинг мулкида дарахтлари бўлади, лекин уларни парваришлаб, ҳосилини етиштиришга имконияти бўлмайди. Ёки экин-тикин қилинадиган ери бўлади-ю,…
Вужуҳ, абдон ва муфоваза шерикликлари ҳақидаги боб
Биринчи: Вужуҳ шериклиги: Бунда икки ё ундан ортиқ киши ўз зиммалари билан (яъни, обрўлари ва ишончга сазоворликлари билан насияга) сотиб олган нарсаларида шерик бўладилар ва топган фойдалари ўрталаридаги келишувларига қараб тақсимланади. Вужуҳ (яъни, обрў-эътибор) ширкати деб номланишига сабаб – бу…