Бизга боғланинг
Фиқҳий масалалар
Вадиъага (омонат қўйилган молга) доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Вадиъа (омонат) қўйиш – табарруъан (ихтиёрий) сақлашга топширишдир. Шаръий истилоҳда вадиъа деб ҳақсиз-тўловсиз сақлаб берадиган одамга топширилган молга айтилади. Омонат…
Ўлик ерни тирилтиришга доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Ўлик ердан мурод – эгасиз ётган ердир. Фуқаҳолар таърифига кўра, у тегишли бўлмаган ва маъсумнинг мулкига кирмаган ердир. Бу таъриф…
Ваколатга доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Ваколат луғатда «топшириш» маъносини англатади, истилоҳда эса бир киши ўзига ўхшаган тасарруфи жоиз (яъни, тасарруф қилишга лаёқатли) бир кишини ноиблик…
Ҳажрга оид аҳкомлар ҳақидаги боб
Ислом молларни асраш ва одамларнинг ҳақ-ҳуқуқларини муҳофаза қилиш учун келган. Шунинг учун ҳам у инсонларнинг мол-мулкларини ва ҳақ-ҳуқуқларини ҳимоя қилиш…
Сулҳга доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Сулҳ луғатда «низони бартараф этиш» маъносидадир. Шаръий истилоҳда эса «икки низолашаётган томон ўртасида ислоҳга олиб борувчи битимга эришиш» маъносида қўлланилади.…
Қўшничилик ва йўлларга доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Қўшничилик ва йўлларга доир аҳкомлар жуда муҳим бўлгани учун фуқаҳолар бу мавзуларга ҳам алоҳида аҳамият берганлар. Гоҳо қўшнилар ўртасида охир-оқибат…
Шафеъликка оид ҳукмлар ҳақидаги боб
Шуфъа – шафеълик луғатда «жуфтлик» маъносидаги «шафъ» сўзидан олингандир, чунки, шафеъ шафеълиги билан байъ қилинган нарсани ўзининг мулкига қўшиб олади.…
Шерикликка тааллуқли ҳукмлар ва шериклик турлари ҳақидаги боб
Шериклик, яъни ширкатлар мавзусига доир аҳкомларни яхши ўрганиш лозим. Чунки, ҳаётда бу жуда кўп ишлатилади, тижорат ва бошқа ишларда шериклик…
Инан шериклигига доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Инан (عِِنان) – тизгинлардаги шериклик деб номланишига сабаб – бу шерикликда ҳар иккала шерик пулда ҳам, тасарруфда ҳам баробар шерик…
Музораба шериклигига доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Музораба шериклиги бундай номланиши сабаби – у «тижорат мақсадида сафар қилиш» маъносидаги «зорбун фил-арз» иборасидан олинган. Аллоҳ таоло айтади: «У…
Вужуҳ, абдон ва муфоваза шерикликлари ҳақидаги боб
Биринчи: Вужуҳ шериклиги: Бунда икки ё ундан ортиқ киши ўз зиммалари билан (яъни, обрўлари ва ишончга сазоворликлари билан насияга) сотиб…
Ижарага доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Бу ақд-битим одамларнинг турмушларида ва кундалик ҳаётларида доим учраб ва такрорланиб турадиган муомалотлар жумласига киради. Бинобарин, унинг ҳукмларини ўқиб-ўрганиш асло…
Саламга доир ҳукмлар ҳақидаги боб
Салам ёки салаф – пулини нақд тўлаш, молни эса кейинроқ олиш кўринишидаги байъ бўлиб, уламолар унга: «Ўша заҳотиёқ бериладиган тўлов…
Қарзга доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Қарзнинг луғавий маъноси – узиш ва кесишдир, чунки, қарз берувчи қарз олувчига ўз молидан узиб беради. Шаръий таърифи эса –…
Мусобақага доир ҳукмлар ҳақидаги боб
Мусобақа деганда ҳайвонларни ким ўзарга чоптириш, шунингдек, камондан отиш мусобақаси назарда тутилади. У Қуръон, Суннат ва ижмоъ билан жоиздир. Аллоҳ…
Гаровга доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Гаров – ундан ёки унинг пулидан қарзни тўлатиб олиш мумкин бўлган бир нарса билан қарзга кафолат ҳосил қилишдир, яъни, қарзига…