Бизга боғланинг
Маълум феъли музоре, мажҳул феъли музоре
Музореъ – ҳозирги-келаси замон феълидир. Феъли музореъдан тушунилган иш-ҳаракат шу сўз айтилган замонда бажарилаётганини ёки кейин бажарилишини англатади. Маълум феъли музореъ иш-ҳаракатни бажарувчи шахсларига кўра 14 суратда – 6 ғоиб, 6 мухотаб ва 2 мутакаллим сийғасида тусланади.
6 ғоибнинг 3 таси музаккар, 3 таси муаннасдир:
يَضْرِبُ – уради бир эр келаси замонда, муфрад, музаккар, ғоиб, маълум феъли музореъ.
يَضْرِبَانِ – уради икки эр келаси замонда, тасния, музаккар, ғоиб, маълум феъли музореъ.
يَضْرِبُونَ – урадилар кўп эрлар келаси замонда, жамъ, музаккар, ғоиб, маълум феъли музореъ.
تَضْرِبُ – уради бир аёл келаси замонда, муфрад, муаннас, ғоиб, маълум феъли музореъ.
تَضْرِبانِ – уради икки аёл келаси замонда, тасния, муаннас, ғоиб, маълум феъли музореъ.
يَضْرِبْنَ – урадилар кўп аёллар келаси замонда, жамъ, муаннас, ғоиб, маълум феъли музореъ.
6 мухотабнинг 3 таси музаккар, 3 таси муаннасдир:
تَضْرِبُ – урасан бир эр келаси замонда, муфрад, музаккар, мухотаб, маълум феъли музореъ.
تَضْرِبَانِ – урасиз икки эр келаси замонда, тасния, музаккар, мухотаб, маълум феъли музореъ.
تَضْرِبُونَ – урасиз кўп эрлар келаси замонда, жамъ, музаккар, мухотаб, маълум феъли музореъ.
تَضْرِبِينَ – урасан бир аёл келаси замонда, муфрад, муаннас, мухотаб, маълум феъли музореъ.
تَضْرِبَانِ – урасиз икки аёл келаси замонда, тасния, муаннас, мухотаб, маълум феъли музореъ.
تَضْرِبْنَ – урасиз кўп аёллар келаси замонда, жамъ, муаннас, мухотаб, маълум феъли музореъ.
Мутакаллим 2 сийғада – муфрад ва маъал ғойр (ўзга билан бирга):
اَضْرِبُ – ураман мен бир эр ё аёл келаси замонда, муфрад, мутакаллим, маълум феъли музореъ.
نَضْرِبُ – урамиз кўп эр ё аёллар келаси замонда, мутакаллим маъалғойр, маълум феъли музореъ.
Мажҳул феъли музореъ
Музореъ феълини мажҳулга айлантириш учун охиргидан олдинги ҳарфи фатҳа қилинади ва музораъат ҳарфи замма билан айтилади: يَضْرِبُ → يُضْرَبُ каби. Музораъат ҳарфлари музореънинг аввалида келувчи ҳарфлар бўлиб, ا ت ي ن (алиф, те, ё, нун)дан иборатдир. Мажҳул феъли музореъ 14 суратда – 6 ғоиб, 6 мухотаб ва 2 мутакаллим сийғасида тусланади.
6 ғоибнинг 3 таси музаккар, 3 таси муаннасдир:
يُضْرَبُ – урилади бир эр келаси замонда, муфрад, музаккар, ғоиб, мажҳул феъли музореъ.
يُضْرَبَانِ – урилади икки эр келаси замонда, тасния, музаккар, ғоиб, мажҳул феъли музореъ.
يُضْرَبُونَ – уриладилар кўп эрлар келаси замонда, жамъ, музаккар, ғоиб, мажҳул феъли музореъ.
تُضْرَبُ – урилади бир аёл келаси замонда, муфрад, муаннас, ғоиб, мажҳул феъли музореъ.
تُضْرَبانِ – урилади икки аёл келаси замонда, тасния, муаннас, ғоиб, мажҳул феъли музореъ.
يُضْرَبْنَ – уриладилар кўп аёллар келаси замонда, жамъ, муаннас, ғоиб, мажҳул феъли музореъ.
6 мухотабнинг 3 таси музаккар, 3 таси муаннасдир:
تُضْرَبُ – уриласан бир эр келаси замонда, муфрад, музаккар, мухотаб, мажҳул феъли музореъ.
تُضْرَبانِ – уриласиз икки эр келаси замонда, тасния, музаккар, мухотаб, мажҳул феъли музореъ.
تُضْرَبُونَ – уриласиз кўп эрлар келаси замонда, жамъ, музаккар, мухотаб, мажҳул феъл музореъ.
تُضْرَبِينَ – уриласан бир аёл келаси замонда, муфрад, муаннас, мухотаб, мажҳул феъли музореъ.
تُضْرَبانِ – уриласиз икки аёл келаси замонда, тасния, муаннас, мухотаб, мажҳул феъли музореъ.
تُضْرَبْنَ – уриласиз кўп аёллар келаси замонда, жамъ, муаннас, мухотаб, мажҳул феъли музореъ.
Мутакаллим 2 сийғада – муфрад ва маъал ғойр (ўзга билан бирга):
اُضْرَبُ – уриламан мен бир эр ё аёл келаси замонда, муфрад, мутакаллим, мажҳул феъли музореъ.
Nُضْrab َ – urilamiz kop er yo oyollar kelasi zamonda, mutakallim maalg’oyr, majhul fe’lli muzore.