Бизга боғланинг
Маълум феъли нафий
Феъли нафий музореънинг бўлишсиз шаклидир. Маълум феъли нафий 14 суратда – 6 ғоиб, 6 мухотаб ва 2 мутакаллим сийғасида тусланади.
6 ғоибнинг 3 таси музаккар, 3 таси муаннасдир:
لا يَضْرِبُ – урмайди бир эр келаси замонда, муфрад, музаккар, ғоиб, маълум феъли нафий.
لا يَضْرِبَانِ – урмайди икки эр келаси замонда, тасния, музаккар, ғоиб, маълум феъли нафий.
لا يَضْرِبُونَ – урмайдилар кўп эрлар келаси замонда, жамъ, музаккар, ғоиб, маълум феъли нафий.
لا تَضْرِبُ – урмайди бир аёл келаси замонда, муфрад, муаннас, ғоиб, маълум феъли нафий.
لا تَضْرِبانِ – урмайди икки аёл келаси замонда, тасния, муаннас, ғоиб, маълум феъли нафий.
لا يَضْرِبْنَ – урмайдилар кўп аёллар келаси замонда, жамъ, муаннас, ғоиб, маълум феъли нафий.
6 мухотабнинг 3 таси музаккар, 3 таси муаннасдир:
لا تَضْرِبُ – урмайсан бир эр келаси замонда, муфрад, музаккар, мухотаб, маълум феъли нафий.
لا تَضْرِبَانِ – урмайсиз икки эр келаси замонда, тасния, музаккар, мухотаб, маълум феъли нафий.
لا تَضْرِبُونَ – урмайсиз кўп эрлар келаси замонда, жамъ, музаккар, мухотаб, маълум феъли нафий.
لا تَضْرِبِينَ – урмайсан бир аёл келаси замонда, муфрад, муаннас, мухотаб, маълум феъли нафий.
لا تَضْرِبَانِ – урмайсиз икки аёл келаси замонда, тасния, муаннас, мухотаб, маълум феъли нафий.
لا تَضْرِبْنَ – урмайсиз кўп аёллар келаси замонда, жамъ, муаннас, мухотаб, маълум феъли нафий.
Мутакаллим 2 сийғада – муфрад ва маъал ғойр (ўзга билан бирга):
لا اَضْرِبُ – урмайман мен бир эр ё аёл келаси замонда, муфрад, мутакаллим, маълум феъли нафий.
لا نَضْرِبُ – урмаймиз кўп эр ё аёллар келаси замонда, мутакаллим маъалғойр, маълум феъли нафий.
Мажҳул феъли нафий
Феъли нафийни мажҳулга айлантириш учун охиргидан олдинги ҳарфи фатҳа қилинади ва музораъат ҳарфи замма билан айтилади: يَضْرِبُ لا → لا يُضْرَبُ каби. Мажҳул феъли музореъ 14 суратда – 6 ғоиб, 6 мухотаб ва 2 мутакаллим сийғасида тусланади.
6 ғоибнинг 3 таси музаккар, 3 таси муаннасдир:
لا يُضْرَبُ – урилмайди бир эр келаси замонда, муфрад, музаккар, ғоиб, мажҳул феъли нафий.
لا يُضْرَبَانِ – урилмайди икки эр келаси замонда, тасния, музаккар, ғоиб, мажҳул феъли нафий.
لا يُضْرَبُونَ – урилмайди кўп эрлар келаси замонда, жамъ, музаккар, ғоиб, мажҳул феъли нафий.
لا تُضْرَبُ – урилмайди бир аёл келаси замонда, муфрад, муаннас, ғоиб, мажҳул феъли нафий.
لا تُضْرَبانِ – урилмайди икки аёл келаси замонда, тасния, муаннас, ғоиб, мажҳул феъли нафий.
لا يُضْرَبْنَ – урилмайди кўп аёллар келаси замонда, жамъ, муаннас, ғоиб, мажҳул феъли нафий.
6 мухотабнинг 3 таси музаккар, 3 таси муаннасдир:
لا تُضْرَبُ – урилмайсан бир эр келаси замонда, муфрад, музаккар, мухотаб, мажҳул феъли нафий.
لا تُضْرَبانِ – урилмайсиз икки эр келаси замонда, тасния, музаккар, мухотаб, мажҳул феъли нафий.
لا تُضْرَبُونَ – урилмайсиз кўп эрлар келаси замонда, жамъ, музаккар, мухотаб, мажҳул феъли нафий.
لا تُضْرَبِينَ – урилмайсан бир аёл келаси замонда, муфрад, муаннас, мухотаб, мажҳул феъли нафий.
لا تُضْرَبانِ – урилмайсиз икки аёл келаси замонда, тасния, муаннас, мухотаб, мажҳул феъли нафий.
لا تُضْرَبْنَ – урилмайсиз кўп аёллар келаси замонда, жамъ, муаннас, мухотаб, мажҳул феъли нафий.
Мутакаллим 2 сийғада – муфрад ва маъал ғойр (ўзга билан бирга):
لا اُضْرَبُ – урилмайман мен бир эр ё аёл келаси замонда, муфрад, мутакаллим, мажҳул ф нафеъли
لا نُضْرَبُ – урилмаймиз кўп эр ё аёллар келаси замонда, мутакаллим маъалғойр, мажҳул феъли нафеъли