Ўзбек тилидаги Исломий веб саҳифа
Ўзбек тилидаги Исломий веб саҳифа
Нафақа луғатда пул-мол маъносида, шариатда эса ўз қарамоғида бўлган кишини озиқ-овқат, кийим-кечак, уй-жой ва шу кабилар билан етарли даражада таъминлашни англатади. Инсонга энг аввал ўз аёлининг нафақаси фарз бўлади. Эр киши аёлининг етарли даражада емак-ичмаги, кийим-кечаги, уй-жойини ўз зиммасига олиши…
Тарбиячиликка моне бўлувчи ҳолатлардан бири қулликдир. Оз бўлса-да қуллик бор бўлган киши тарбиячи бўлолмайди. Чунки, тарбиячилик валийликдир, қул эса валийлик аҳлидан эмас, у саййидининг хизмати билан машғул, унинг манфаатлари саййидининг мулки саналади. Фосиқ одам ҳам тарбиячи бўлолмайди. Чунки, унга ишонч…
Ҳазонат «биқин, бағр» маъносидаги حضن (ҳадн) сўзидан олингандир. Чунки, мураббий гўдакни бағрида сақлайди, ҳозина мураббия маъносини англатади. Бу унинг луғавий маъносидир. Аммо, унинг шаръий маъноси гўдак бола ва шу кабиларни унга зарар етказадиган нарсалардан қўриқлаш, уни баданий ва маънавий манфаатларига…
Аллоҳ таоло никоҳи ҳаром қилинган аёлларни баён қилиш асносида: «Эмизган оналарингиз, эмишган опа-сингилларингиз», деди (Нисо: 23). Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтганлар: «Насаб жиҳатидан ҳаром бўлган нарса разоъат жиҳатидан ҳам ҳаром бўлади» (Бухорий (5111) ва Муслим (1444) Оиша розияллоҳу анҳодан…
Разоъат (эмизиш)га доир аҳкомлар ҳақидаги боб Ҳазонат (энагалик, мураббийлик) ҳақидаги боб Тарбиячиликка моне бўлувчи ҳолатлар ҳақидаги боб Хотиннинг нафақаси ҳақидаги боб Қариндошлар ва қўл остидагиларнинг нафақалари ҳақидаги боб
Аёл агар эрининг изнисиз сафар қилса, ёки унинг изни билан ўзининг зарурий бир ҳожати учун сафар қилса, у ҳолда эрнинг зиммасидаги унга тегишли нафақа ва тақсим ҳаққи соқит бўлади. Чунки, агар сафари эрининг изнисиз бўлса, итоатсизлик қилган бўлади. Агар сафари…
Ишрат деб луғатда бирлашиш, аралашиш маънолари тушунилади. Бу ерда ишрат деганда эр-хотин ўртасида бўладиган кўнгил яқинлик ва тотувлик назарда тутилади. Чунки, эр ҳам, хотин ҳам бир-бирига яхши муомала қилиб, ширин ҳаёт кечиришлари, бир-бирининг ҳақ-ҳуқуқларини поймол қилмасликлари, бир-бирига озор ва миннат…
Валима луғатда тўпланиш, тўлишиш маъноларида бўлиб, эркак ва аёл турмуш қуриб бирлашгани учун кейинчалик бу маъно никоҳ муносабати билан қилинадиган зиёфат маъносига кўчган. Луғатда ҳам, уламолар урфида ҳам никоҳ зиёфатидан бошқа зиёфатга валима деб айтилмайди. Валиманинг ҳукми – уламолар иттифоқи…
Садоқ луғатда «сидқ» (ростлик) сўзидан олинган бўлиб, эрнинг аёлга бўлган рағбатини сездиради. Шариатда эса у никоҳ ақди пайтида ёки ундан кейин тайин қилинадиган эваз (тўлов)дир. Унинг ҳукми – фарздир, далили Қуръон, Суннат ва ижмоъдан олинган. – Аллоҳ таоло айтади: «Хотинларингизга…
Кофирлардан мурод – аҳли китоблар, мажусийлар, бутпарастлар ва шу кабилардир. Мурод – улар исломни қабул қилсалар ёки кофир ҳолларида бизга ҳукмлашиб келсалар, уларнинг никоҳларига иқрор бўлиш ҳақидадир. Кофирларнинг никоҳи ҳукми дурустликда, талоқ, зиҳор, ийлоъ тушишида, уларга нафақа ва тақсимот вожиблигида…
