Бизга боғланинг
Ўзбек тилидаги Исломий веб саҳифа
Ўзбек тилидаги Исломий веб саҳифа
Ислом Нури
Ислом Нури ўзбек тилидаги Исломий аҳлуссунна веб саҳифаси
Музораба шериклигига доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Музораба шериклиги бундай номланиши сабаби – у «тижорат мақсадида сафар қилиш» маъносидаги «зорбун фил-арз» иборасидан олинган. Аллоҳ таоло айтади: «У зот … бошқалар Аллоҳнинг фазл-марҳаматидан (ризқ-рўз) истаб Ер юзида (яъни унинг турли томонларига) сафар қилишларини … билди (Муззаммил: 20). Музорабанинг…
Инан шериклигига доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Инан (عِِنان) – тизгинлардаги шериклик деб номланишига сабаб – бу шерикликда ҳар иккала шерик пулда ҳам, тасарруфда ҳам баробар шерик бўлади ва гўё икки отлиқ отларининг тизгинини баробар тутиб, ёнма-ён кетаётгани кабидир. Яъни, иккала шерикнинг ҳар бири молда ҳам, ишда…
Шерикликка тааллуқли ҳукмлар ва шериклик турлари ҳақидаги боб
Шериклик, яъни ширкатлар мавзусига доир аҳкомларни яхши ўрганиш лозим. Чунки, ҳаётда бу жуда кўп ишлатилади, тижорат ва бошқа ишларда шериклик қилиш одамлар ўртасида кенг тарқалган ишлардан бўлиб, у билан молларни ўстириб-кўпайтириш, улардан фойда олиш ва ўзаро билим-тажриба алмашиш орқали манфаатлар…
Шафеъликка оид ҳукмлар ҳақидаги боб
Шуфъа – шафеълик луғатда «жуфтлик» маъносидаги «шафъ» сўзидан олингандир, чунки, шафеъ шафеълиги билан байъ қилинган нарсани ўзининг мулкига қўшиб олади. Шафеълик саҳиҳ суннат билан собит бўлиб, Аллоҳ таоло уни шерикликка тааллуқли бўлган мафсада-ёмонлик олдини олиш учун машруъ қилган. Имом Ибнул…
Қўшничилик ва йўлларга доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Қўшничилик ва йўлларга доир аҳкомлар жуда муҳим бўлгани учун фуқаҳолар бу мавзуларга ҳам алоҳида аҳамият берганлар. Гоҳо қўшнилар ўртасида охир-оқибат адоват ва низога етиб бормаслиги учун ҳал қилиниши ва барҳам берилиши лозим бўлган муаммолар пайдо бўлади. Уларнинг ечими бир неча…
Сулҳга доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Сулҳ луғатда «низони бартараф этиш» маъносидадир. Шаръий истилоҳда эса «икки низолашаётган томон ўртасида ислоҳга олиб борувчи битимга эришиш» маъносида қўлланилади. У ғоят фойдали битимлардан, шунинг учун ҳам зарурат тақозо қилгудек бўлса, унда бироз ёлғон ишлатишга ҳам рухсат берилади. Сулҳнинг машруълигига…
Ҳажрга оид аҳкомлар ҳақидаги боб
Ислом молларни асраш ва одамларнинг ҳақ-ҳуқуқларини муҳофаза қилиш учун келган. Шунинг учун ҳам у инсонларнинг мол-мулкларини ва ҳақ-ҳуқуқларини ҳимоя қилиш мақсадида айрим ҳажрга (яъни, тасарруфдан тўсилишга) лойиқ бўлган кишиларни ҳажр қилишни машруъ қилди. Ҳажр луғатда «ман қилиш, тўсиш» маъноларини англатади.…
Ваколатга доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Ваколат луғатда «топшириш» маъносини англатади, истилоҳда эса бир киши ўзига ўхшаган тасарруфи жоиз (яъни, тасарруф қилишга лаёқатли) бир кишини ноиблик мумкин бўладиган ишларда ўзидан ноиб (вакил) қилиши, маъносида ишлатилади. Ваколат Қуръон, Суннат ва ижмоъ билан жоиздир. Аллоҳ таоло айтади: «Энди…
Ҳаволага доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Ҳавола луғатда «айланиш» маъносидаги «таҳаввул» сўзидан олинган бўлиб, қарзни бировнинг зиммасидан бошқа бировнинг зиммасига ўтиши маъносини англатади. Шу туфайли фуқаҳолар ҳам унга: «қарзни бир зиммадан бошқа зиммага ўтиши» деб таъриф берганлар. У суннат ва ижмоъ далили билан жоиздир. عَنْ أَبِي…
Кафолатга доир аҳкомлар ҳақидаги боб
Қарзлар учун шаръий ишонч воситаларидан яна бири кафолатдир. Кафолатнинг шаръий маъноси – бошқа бировнинг зиммасига фарз бўлган нарсани – у нарса ўша кишининг зиммасида ҳам қолгани ҳолда – бошқа биров уни ўзига лозим тутиши (яъни, ўз бўйнига олиши)дир, баъзан энди…